donderdag 29 september 2016

§18. Maar die verschillende katholieke voorschriften en gebruiken dan?

Het klopt, in verschillende katholieke landen zijn er verschillende katholieke gebruiken: op de ene plaats is een bepaalde dag een Heiligendag of vastendag, op een andere plaats niet. Is dat niet in strijd met de eenheid van de katholieke leer? Absoluut niet.

Om dit goed te begrijpen, moet men goed onderscheid maken tussen de geloofswaarheden en tussen de wetten van de Katholieke Kerk. De geloofswaarheden zijn overal en voor alle personen hetzelfde: en zo ook met de wetten die de Kerk ontvangen heeft van God zelf, en daarom ook goddelijke wetten worden genoemd. Maar in de Katholieke Kerk vindt men ook wetten en voorschriften, die de Kerk uit kracht van haar eigen gezag heeft afgekondigd, bijv. aangaande het houden van feestdagen of vastendagen, of over de uiterlijke plechtigheden bij het toedienen van de H.H. Sacramenten. Deze zuiver kerkelijke wetten zijn niet overal en voor iedereen hetzelfde, en kunnen dit ook niet zijn. Waarom niet? Omdat de Kerk, net zo als elke goed georganiseerde Staat, bij het maken van haar wetten en voorschriften rekening moet houden met plaatselijke en persoonlijke omstandigheden. Een voorschrift, dat eenvoudig onderhouden kan worden op de ene plaats, kan namelijk soms heel moeilijk, soms zelfs helemaal niet onderhouden worden op een andere plaats.

Geven we een paar voorbeelden. Sinds lange tijd heeft de Katholieke Kerk haar kinderen voorgeschreven, uit versterving elke vrijdag en zaterdag geen vlees te eten. Dat voorschrift is voor de plekken waar veel water en dus ook veel vis is, veel minder bezwaarlijk, dan op de plekken, waar de vis voor het grootste deel moet worden geïmporteerd en dus veel duurder is. Dit is één van de redenen, waarom dat voorschrift voor ons waterrijk Nederland nog steeds geldt, terwijl het, tenminste wat de zaterdag betreft, op verschillende andere plekken, op aanvraag van de bisschoppen, door de Paus is gewijzigd of afgeschaft[1].

Zo zijn er ook verschillende feestdagen, die bijv. in Noord-Brabant gevierd moeten worden als zondag, terwijl de Katholieken in de rest van het land volop mogen werken. Waarom dit? Omdat de katholieken in de rest van het land, vaak bij protestanten in dienst zijn, en zich dus niet zo makkelijk van werken kunnen onthouden als in Noord-Brabant, waar bijna iedereen katholiek is en er dus door de werkgevers geen werk wordt opgelegd. In het katholieke Limburg daarentegen zijn, om weer andere redenen, maar een paar hoogfeestdagen die als zondag gevierd moeten worden enz.

U ziet dus, dat de Katholieke Kerk erg verstandig en voorzichtig handelt, door niet overal aan al haar kinderen dezelfde wetten voor te schrijven, omdat de omstandigheden niet overal hetzelfde zijn. Maar omdat de katholieken niet overal, wat de uiterlijke discipline betreft, hetzelfde moet doen of laten, kan men daarom zeggen, dat zij een verschillend geloof belijden of een verschillende zedenleer volgen? Nee; want dan zou men net zo goed kunnen beweren, dat alle katholieken, die 21 jaar zijn, een ander geloof hebben, dan zij, die nog niet zo oud zijn; want, de eersten moeten, volgens de wetten van de Kerk, op sommige dagen vasten, de laatsten niet.




[1] De Bisschoppen van Nederland hebben wat dit betreft ondertussen al weer andere regels voorgeschreven.

Uit het boek: 'Waar is de Kerk van Christus' van pastoor M. van der Hagen

Geen opmerkingen: